Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2010

Μερικά ιστορικά στοιχεία για την ανέγερση του Δημοτικού Μεγάρου Λεμεσού.

Αφορμή για να γραφτούν οι γραμμές αυτές είναι κάποιο δημοσίευμα στο οποίο γράφτηκε πριν λίγα χρόνια σε έντυπο του Δήμου Λεμεσού μάλιστα ….πως «το Δημοτικό Μέγαρο Λεμεσού άρχισε να κτίζεται το 1932 και τέλειωσε το 1935».
Και βέβαια ουδέν αναληθέστερο, όμως είναι αλήθεια πως γύρω από αυτό οι πληροφορίες είναι και λίγες και συγκεχυμένες.
Είναι πράγματι περίεργο ότι παρόλη τη σημαντικότητα του έργου αυτού για τη Λεμεσό οι εφημερίδες της εποχής περνούν σχεδόν στα «ψιλά» τους τις πληροφορίες για την έναρξη, την πορεία και την περάτωση του έργου.
Ας δούμε λοιπόν σε μεγάλη συντομία την πορεία αυτή.
Στην έκθεση πενταετούς δράσης της δημαρχίας(από το 1930 μέχρι το 1943) Χριστοδούλου Χατζηπαύλου για την περίοδο 1/4/1930- 31/12/1935 βρίσκουμε και ένα κονδύλι στο κεφάλαιο «Νέαι οικοδομαί» της τάξης των 1459 λιρών 14 σελινιών και 3 γροσίων (sic) για «αγορά οικοπέδου και έξοδα Κτηματολογίου δι ανέγερσιν Δημοτικού Μεγάρου».
Στον «Παρατηρητή» ημερ. 5 Νοεμβρίου 1936 διαβάζουμε ανάμεσα σε άλλα πως «συντόμως θα αρχίσει η εκσκαφή δια την θεμελίωσιν του Δημοτικού Μεγάρου», «που πρέπει να είναι το μεγαλύτερο και μεγαλοπρεπέστερο κτίριο της πόλεως» για να συνεχίσει όμως πως στη θέση που επιλέγηκε θάναι σφηνωμένο ανάμεσα σε τριώροφα ( οικία Λανίτη) η άσχημα κτίρια (οικία Τερέζας Χατζηπαύλου) και πως « υπάρχει ακόμη καιρός πριν η σκαπάνη δώση το σύνθημα της εκσκαφής να αναθεωρηθή η ληφθείσα απόφασις του τρόπου και θέσεως οικοδομήσεως του Δημοτικού μας Μεγάρου».
Και βέβαια η συζήτηση για το θέμα αυτό φαίνεται να συνεχίστηκε για πολύ καιρό ακόμα αφού τον Ιούνιο του 1937 το εκλεκτό τέκνο της Λεμεσού ο Γεώργιος Φραγκούδης, ιδρυτής της Παντείου (ανάμεσα σε πολλά άλλα) σε άρθρο του στην «Αλήθεια» με τίτλο «Αντί μεγάρου πλατεία», γράφει ανάμεσα σε άλλα:
“Νέον τώρα κακούργημα επιτελείται κατά της Λεμεσού. Εις το πλέον συμφορημένον μέρος της πόλεως ετοιμάζεται η ανέγερσις του δημοτικού μεγάρου. Το αγορασθέν και έτοιμον ωραίον οικόπεδον φωνάζει εις τον διαβάτην:
-Σώσατε με, θέλω να γείνω πλατεία, αλλά ποιός ακούει.
Και ετοιμάζεται νέον πραξικόπημα κατά της πόλεως παρόμοιον με το της δημοτικής αγοράς της πλατείας της Κουνναπιάς η οποία κατηργήθη με την μανίαν των μεγάρων. Αι πόλεις της Κύπρου ασφυκτιούν και θέλουν λεωφόρους και πλατείας .Αι μικρότεραι πόλεις της Ελλάδος έχουν από δέκα πλατείας κάθε μία. Η Κύπρος δεν έχει σχεδόν καμμίαν.Τα κεντρικά μέρη πνίγονται. Λοιπόν προτείνω το οικόπεδον να γείνη πλατεία με άνθη και δένδρα.»
Κανείς όμως δεν άκουε τον μεγάλο αυτό οραματιστή.
Το 1938 αρχίζει τελικά η ανέγερση του. Τέλος του 1938 παραγγέλονται και πεντελικά μάρμαρα από την Αθήνα αξίας 1380 ενώ η συνολική δαπάνη προϋπολογίστηκε στις 10.000 λίρες, ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο για την εποχή. Γεγονός που αναγκάζει το Δημοτικό Συμβούλιο να επιβάλει νέες φορολογίες, ενώ περί τα μέσα του 1939 κάνει και δάνειο 5000 λιρών από τις οποίες οι 2.300 πάνε για την αποπεράτωση του νέου Δημοτικού Μεγάρου. Τον Απρίλη του 1939 ανοίγονται και οι προσφορές για το «κατάλληλο ωρολόγιον προς εγκατάστασιν επί του Πύργου του υπό ανέγερσιν Δημ. Μεγάρου.»
Να αναφέρουμε τέλος πως αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός του έργου ήταν ο Ελβετός Β.Gunjburg τεχνικός σύμβουλος της εργοληπτικής εταιρείας «Μοντέρναι Οικοδομαί» της Λάρνακας που έκτισε και το Ριάλτο λίγα χρόνια πριν.
Το Μέγαρο τέλειωσε αρχές της δεκαετίας του ’40 όμως πρώτος Δήμαρχος που εγκαταστάθηκε στο γραφείο του ήταν, όχι ο Χριστόδουλος Χατζηπαύλου, αλλά ο Πλουτής Σέρβας.




Οι εορτασμοί για τη στέψη του βασιλιά της Αγγλίας Γεώργιου του 6ου τον Μάιο του 1937 έγιναν στο χώρο που είναι ακόμα οικόπεδο και που αργότερα κτίστηκε το Δημοτικό μέγαρο.Αδιάψευστη φωτογραφική μαρτυρία!

2 σχόλια:

Ηλίας Ιωακείμ είπε...

Ο Πλουτής Σέρβας κατηγορήθηκε από τους αντιπάλους του ότι το σχέδιο των παραθύρωντου μεγάρου μοιάζει με την Αγγλική σημαία.

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ Ηλία, σ ευχαριστώ για το ενδιαφέρον σου να αναρτήσεις σχόλιο, όμως θα σε διορθώσω για μια ιστορική ανακρίβεια. Δεν είναι ο Πλουτής Σέρβας που κατηγορήθηκε γιατί τα πετρινα κυκγλιδώματα έμοιαζαν με την αγγλική σημαία αλλά ακριβώς ο αντίπαλος του, ο Χριστόδουλος Χατζηπαύλου, επι δημαρχείας του οποίου αποφασίστηκε η ανέγερση και αποπερατώθηκε το Μέγαρο. Για το λόγο αυτό και ο Χατζηπαύλου "πικκαρίστηκες" για τις άδικες κατηγορίες των λεμεσιανών, κυρίως της αριστεράς και δεν μπήκε στο γραφείο του στους λίγους μήνες που του απόμενα στη δημαρχεία και έτσι πρώτος εγκαινίασε το νέο γραφείο ο Πλουτής Σέρβας. Αυτά εν ολίγοις για να αποκαθιστούμε την ιστορική αλήθεια και να μην μένουν κενά. Βέβαια ούτε εγώ διεκδικώ το αλάθητο και δέχομαι οποιεσδήποτε παρατηρήσεις και οποιαδήποτε συζήτηση επ αυτών.
Τίτος Κολώτας