Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010
«Θεέ μου και να πέθαινα ένα Σαββάτο βράδυ».
Σάββατο 26 Νοεμβρίου του 1917, πεθαίνει σε ηλικία 68 χρονών περίπου,(λέμε περίπου γιατί η ακριβής ημερομηνία γέννησης του αποτελεί αντικείμενο συζήτησης από τους ερευνητές του έργου του) στο δημοτικό Πτωχοκομείο της Λεμεσού (εκεί που σήμερα έγινε ο χώρος στάθμευσης του Εναερίου), ο εθνικός βάρδος της Κύπρου: ο Βασίλης Μιχαηλίδης. Πεθαίνει Σάββατο προς Κυριακή όπως περίπου το ήθελε πάντα και το κατέγραψε και σε στίχο που τον απάγγελλε συχνά με μια πικρή θλίψη στο πρόσωπο, στα τελευταία του χρόνια: «Θεέ μου και να πέθαινα ένα Σαββάτο βράδυ
την Κυριακή με το πρωί να κατεβώ στον Άδη».
Λίγους μήνες πριν στέλλει στην εφημερίδα της Λεμεσού «Σάλπιγξ» το κύκνειο του άσμα, το τελευταίο του ποίημα με τίτλο, " Το Όρομαν του Ρωμιού".
Η εφημερίδα το δημοσιεύει στις 14 Ιανουαρίου 1917 με το ακόλουθο σημείωμα:
«Το επόμενον ποίημα» — μας γράφει από το Πτωχοκομείον, όπου διαιτάται ο ατυχής Κύπριος ποιητής —«φρονώ είναι το τελευταίον μου, διότι εκλονίσθη το νευρικόν μου σύστημα και αισθάνομαι εγγύς τον θάνατον μου».
Η "Σάλπιγξ" εκτιμώσα ιδιαιτέρως την ποιητικήν φαντασίαν του εμπνευσμένου Κυπρίου ποιητού, κ. Βασίλη Μιχαηλίδη, δημοσιεύει τούτο ευχαρίστως εις τας στήλας της με τας ευχάς της, όπως το νέον έτος του χαρίση πλήρη την υγείαν.»
Κτυπημένος από τον αλκοολισμό αλλά και από την κατάθλιψη της εγκατάλειψης και του ανικανοποίητου έρωτα του, πεθαίνει μερικούς μήνες μετά. Όμως ως γνήσιος οραματιστής δημιουργός και παρά την ψυχική και σωματική του κατάσταση το τελευταίο του ποίημα δεν μπορούσε παρά νάναι ένα ποίημα με όραμα. Αισιοδοξίας και ελπίδας, έστω και ανικανοποίητης.
Οραματίζεται την πραγμάτωση των εθνικών ονείρων, της Μεγάλης Ιδέας, την απελευθέρωση δηλαδή της Πόλης κα λέει ανάμεσα σε άλλα:
«Μέσ' στον Μάν π' αθθίζουν ούλα, που τζ' οι κάμποι ομορφίζουν
τζ' όπου πας τζ' όπου δκιαλλάξης οι αθθοί μουσκομυρίζουν,
ξημερώματα μιας Τρίτης ανεφάνησαν καράβκια
τζ' έρκουνταν στα Δαρδανέλλια τζ' ήταν κάμποσα κομμάδκια•
είχαν τον γαρπήν στην πρύμην τζαι τον γραίον ομπροστά τους
τζαι που τον βασμόν που κάμναν οι ανέμοι στα σσοινιά τους,
επετάχτηκεν η «Έλλη» απού μέσα στον γιαλόν της
με δκυο άστρα απού κάτω που την λούραν των βρυδκιών της
τζ' εις τα τζύμματα εστάθην τζαι σγιάν αμαζόνας κόρη
έβαλεν φωνήν μιάλην απού σύγκλυσεν τα όρη:
— Έλα, πέρκαλλέ μου, έλα, έλα ξακουστέ του κόσμου,
απού τότες, απού τότες καρτερά σε ο γιαλός μου
τα καράβκια σου σαν πρώτα με τες αρκοντιές τες πρώτες
να τόνε στολίζουν πάλε σγιαν τον εστολίζαν τότες.»
« Έκοβκεν ο ήλιος στράταν τζ' ήρτεν πκιον το μεσημέριν
τζ' έμπηκεν τζι' ο πέρκαλλός μας μέσ' στην Πόλην με τασκέριν
τζ' έκατσεν τζι' ο μαυρατός του στης Αγιάς Σοφκιάς την τρούλλην
τζαι σεισμός ευτύς μιάλος έσουσεν την Πόλην ούλλην
τζι' οι νεκροί εσηκωστήκαν,
που τα μνήματα εβκήκαν
τζ' εσμιχτήκαν με τον κόσμον που εβούραν σύνομπλά του.»
«Τότε τα καράβκια αρκέψαν τζαι που ούλες τες μερκές της
εφανήκαν τζι' ακούστηκαν οι στραπές τζ' οι πουμπουρκές της
τζι' άκουες τζαι μέσα τζ' έξω την Ελληνικήν τρομπέτταν
τζαι παντού τζαι μέσα τζ' έξω ο ατός εφτεροπέταν•
τζ' εκατάλαβεν η Πόλη τζ' ο γιαλός τζαι τα βουνά της,
πως ο Πλάστης εβουλήθην τζ' ήρτασιν τα πρωτινά της•
τζ' οι καμπάνες εφατσήσαν τζαι οι εκκλησιές αννοίξαν
μιλιούνια τότες νύμφες εσυνάχτησαν τζ' εσμίξαν
πιθυμίες τζαι ορπίες τζαι τυραννισμένες σόρτες,
τζ' εκουντήσασιν τζι' αννοίξαν της Αγιάς Σοφκιάς οι πόρτες
τζ' έμπηκεν ο Κωνσταντίνος τζ' άρκεψεν δοξολογία.»
19 Απριλίου 1932: η πρώτη αεροπορική σύνδεση της Κύπρου με το εξωτερικό
Στις 19 Απριλίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη αεροπορική πτήση που θα σύνδεε την Κύπρο με τον έξω κόσμο. Για αεροδρόμιο βέβαια ούτε λόγος ακόμα να γίνεται! Μόνη λύση λοιπόν η θάλασσα και ασφαλώς το υδροπλάνο. Η προοδευτική τότε, εμπορική , βιομηχανική και όχι μόνο Λεμεσός προσφερόταν ως το καλύτερο μέρος να ξεκινήσει η επαναστατική τότε για τα συγκοινωνιακά δεδομένα της εποχής πρωτιά. Μια ακόμα πρωτιά από τις πολλές της ιστορίας της. (Τηλέφωνα στα σπίτια, φωτισμός στους δρόμους, εμπορική έκθεση κλπ.) Στις 19 Απριλίου λοιπόν, του 1932 το αερόπλοιο της «Αυτοκρατορικής Αεροπλοΐας», ένα δεκαπενταθέσιο υδροπλάνο «της τάξεως Σκιπίωνος» με τέσσερα άτομα πλήρωμα «περιλαμβάνων τροφοδότην δυνάμενον να παρέχη τροφήν και ποτά κατά τον πλουν», (όπως αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα της λεμεσιανής εφημερίδας «Παρατηρητής) , προερχόμενον εξ Αγγλίας, προσέγγιζε για πρώτη φορά στο μόλο της Λεμεσού απέναντι από το ξενοδοχείο Κοντινεντάλ. Στις 23 Απριλίου εξάλλου, ακολούθησε το αερόπλοιο που έκανε το δρομολόγιο εξ ανατολών προς δυσμάς προερχόμενο εξ Ινδιών.
Η εν λόγω εφημερίδα, σε δύο διαδοχικές εκδόσεις της στις 16 και 23 Απριλίου 1932 κάνει εκτεταμένη αναφορά και με πολύ θαυμασμό στο πρωτοφανές για την πόλη αλλά και για όλη την Κύπρο γεγονός, γράφοντας ανάμεσα σ άλλα:
«Το εκ Λεμεσού προς δυσμάς ακολουθούμενον δρομολόγιον είναι Ρόδος, Αθήναι (θα παραμένουν την νύκτα εις το εν Αθήναις ξενοδοχείον «Ακρόπολις») και θα φθάνη εις Μπρίντιζι δια του αέρος ενωρίς το απόγευμα. Μπρίντιζι εις Παρισίους σιδηροδρομικώς. Παρίσι εις Λονδίνον δια του αέρος. Το εκ Λεμεσού εις Αθήνας χρονικό διάστημα είναι κατά προσέγγισιν επτά ώραι, εις Μπρίντιζι μία ημέρα και ολίγαι ώραι και εις Λονδίνο 3 ημέραι. Το εκ Λεμεσού προς ανατολάς δρομολόγιον σταθμεύει το πρώτο εις Τιβεριάδα παρά την λίμνην της Γαλιλαίας εν Παλαιστίνη. Εκείθεν αεροπλάνον μεταφέρει επιβάτας και ταχυδρομείον εις Βαγδάτην, Μπάσραν και Καράσιη. Η άφιξις εις Τιβεριάδα συντελείται εις 2 ½ ώρας και η εκείθεν εις Χάιφα άφιξις εντός βραχέως χρονικού διαστήματος δι’ αυτοκινήτου. Το προς Ανατολάς κατευθυνόμενον αερόπλοιον θα φθάση εις Λεμεσόν το απόγευμα της Τρίτης και θα φθάση εις Τιβεριάδαν την αυτήν εσπέραν. Οι επιβάται και το ταχυδρομείον φθάνουν εις Βαγδάτην ολίγον τι μετά την μεσηβρίαν την Τετάρτην και εις Μπάσρα την εσπέραν της Τετάρτης. Η άφιξις εις Κρασιή συντελείται Παρασκευήν απόγευμα.»
Τόσο … «σύντομα» θα έφθανε κανένας δια του υδροπλάνου της «Αυτοκρατορικής Αεροπλοοίας» στο Λονδίνο ή στο Καράτσι των Ινδιών ξεκινώντας από τη Λεμεσό απέναντι από το ξενοδοχείο Κοντινεντάλ! Κι όμως για τα δεδομένα της εποχής ήταν ένας επαναστατικός χρόνος ρεκόρ αν λάβουμε υπόψη τις εβδομάδες που χρειαζόταν κανείς για να πάει στη Ευρώπη και στην Ανατολή.
Ας δούμε όμως και την είδηση για την άφιξη του πρώτου αυτού υδροπλάνου στη πόλη μας, σύμφωνα πάντοτε με τον « Παρατηρητή»:
«Την περασμένην Τρίτην αφίχθη εν Λεμεσώ, εγκαινιάσαν την πρώτην εν Κύπρω αεροπορικήν ταχυδρομικήν υπηρεσίαν, το μεγάλο υδροπλάνον της «Αυτοκρατορικής Αεροπορικής Γραμμής».
«Εις τας 2.30 ακριβώς προσεθαλασσώθη πλησίον της μεγάλης αποβάθρας και επροχώρησεν κατόπιν εις την επί τούτω τοποθετηθείσαν σημαδούραν πλησίον της μικράς αποβάθρας και αντικρύ στο μεγάλο ξενοδοχείον Continental. Από ενωρίς εκατοντάδες κόσμου κατέκλυσαν την προκυμαίαν ατενίζοντας προς Δυσμάς δια να διακρίνουν εις τον ορίζοντα την ιπταμένην μηχανήν. Επί της αποβάθρας ενέμενον ο εντ. Διοικητής Λεμεσού, ο Αρχιτελώνης, ο γεν. Διευθυντής των Ταχυδρομείων, ο Δήμαρχος και αι λιμενικαί αρχαί. Επ’ αυτού επέβαινον 8 επιβάται. Εκ Λεμεσού δε ανεχώρησαν τέσσαρες»
Θα ήταν αλήθεια ενδιαφέρον να ξέραμε ποιοι ήταν οι τέσσερις αυτοί πρωτοπόροι κύπριοι, κατά πάσα πιθανότητα λεμεσιανοί, που αναχώρησαν για πρώτη φορά εκ Κύπρου χρησιμοποιώντας το επαναστατικό για την εποχή εκείνη μεταφορικό μέσο, το υδροπλάνο…
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)