Η περιδιάβαση μας στην ιστορία αυτής της πόλης μέσα κυρίως από τα δημοσιεύματα των εφημερίδων άλλων εποχών, μας δίνει κάποια μηνύματα , ίσως και μαθήματα... Αυτός είναι άλλωστε και ένας από τους στόχους αυτού του ιστοτόπου ώστε μέσα από τις χρονολογικές αυτές συγκρίσεις και διαπιστώσεις να μαθαίνουμε και να βελτιωνόμαστε και ως άνθρωποι και ως πόλη και ως τόπος ευρύτερα. Δύο αναδρομές σε δύο δημοσιεύματα με διαφορά δέκα ετών το ένα από το άλλο μας παραπέμπουν σε αναλογίες του σήμερα, τηρουμένων πάντα των χρονικών και των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών:
Α. Οι ξένοι εργάτες και τα... «επισιτιστική προβλήματα».
Οι πολλοί νόμιμοι και οι ακόμη πιο πολλοί παράνομοι, ξένοι εργάτες που βρίσκονται αυτή την στιγμή στον τόπο μας, φαίνεται πως έχουν δημιουργήσει έντονα αισθήματα ρατσισμού, (ή έστω «ξενοφοβίας», αν σας σοκάρει ο όρος) που δεν τον πολύ λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη, ενώ θάπρεπε , για να μην βρεθούμε στο άμεσο μέλλον μπροστά σε σοβαρό κοινωνικό αλλά ίσως και πολιτικό πρόβλημα.
Όμως φαίνεται πως το πρόβλημα αυτό δεν είναι καινούργιο. Αν ανατρέξουμε, για άλλη μια φορά, στις παλιές εφημερίδες της Λεμεσού θα βρούμε κατά καιρούς και σε διαφορετικές εποχές, πάρα πολλά σχετικά δημοσιεύματα που θα μας αφήσουν πολλές φορές με το στόμα ανοιχτό. Ιδιαίτερα σε αυτά που αναφέρονται σε Εβραίους, με ένα σκληρό και διάφανο αντισημιτικό αίσθημα.
Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό δημοσίευμα είναι και αυτό της εφημερίδας «Ο Χρόνος» ημερομηνίας 23.2.1939 που σε κύριο πρωτοσέλιδο άρθρο της, κάτω από τον τίτλο,
«ΕΝ ΕΠΙΒΑΛΛΟΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΟΝ» :
«Εκ της τελευταίας καταγραφής ήτις διενεργήθη υπό της αστυνομίας δια την εξακρίβωσιν των αλλοδαπών των ευρισκομένων εις Κύπρον, διεπιστώθη δια μιαν ακόμη φοράν ότι ο αριθμός τούτων είναι τόσος ώστε να εμπνέη αρκετάς ανησυχίας δια την Κύπρον. Και δεν είναι μόνον τούτο. Κάθε ατμόπλοιον προσεγγίζον εις Κύπρον κομίζει και νέους επιβάτας, οίτινες υπό το έν πρόσχημα ή το άλλο εξασφαλίζουν μίαν προσωρινήν ή και μόνιμον διαμονήν εν τη Νήσω μας.
Υπάρχουν βεβαίως προστατευτικοί νόμοι δια την απαγόρευσιν της εισροής ξένων ή ανεπιθύμητων προσώπων εις τον τόπον μας, πρέπει δε να αναγνωρισθή και η προσπάθεια την οποίαν η Α.Ε. κατέβαλε επί του σημείου τούτου, όταν η Κύπρος ηπειλείτο εξ ομαδικής εισροής ξένων εις την Νήσον μας κατόπιν των τελευταίων εξωτερικών γεγονότων. Αλλ’ οι νόμοι ούτοι νομίζομεν ότι δια της ελαστικότητας των παρέχουν αρκετόν περιθώριον αν όχι εις μίαν ομαδικήν επέλασιν ξένων στοιχείων αλλ’ εις την βαθμιαίαν εισχώρησιν των εις τον μικρόν μας τόπον.
Υπό τας εξαιρετικάς όμως συνθήκας υπό τας οποίας ζώμεν σήμερον αι θύραι του τόπου μας πρέπει να κλείσουν ερμητικώς εις κάθε ξένον στοιχείον έστω και αν τούτο φέρη μετ’ αυτού εν κομπόδεμα ή όχι. Και ο λόγος είναι ότι δεν είναι δυνατόν να γνωρίζει τις την ποιότητα εκάστου προσώπου το οποίον μας επισκέπτεται, ούτε τους σκοπούς δια τους οποίους εκλέγει τον τόπον μας δια την προσωρινήν ή μόνιμον εγκατάστασιν του.
Αλλά είς λόγος ακόμη ο οποίος πρέπει να μας αναγκάσει σήμερον να περιορίσωμεν την εισροήν ξένων εις την Νήσον μας καί την ελάττωσιν του αριθμού των είναι ασφαλώς και ο ακόλουθος:
Κανείς δεν γνωρίζει υπό ποίας περιστάσεις θα ευρεθή η Κύπρος εις το προσεχές μέλλον εν περιπτώσει μιάς παγκοσμίου συρράξεως ως προς το ζήτημα του επισητισμού και εις έναν ενδεχόμενον αποκλεισμόν. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Κυβέρνησις έχει υπ’ όψιν της πάντα ταύτα και έν τοιούτον ενδεχόμενον θ’ αντιμετωπισθή όντως και με κάθε συνετόν και δυνατόν μέσον.
Αλλά εις τοιαύτας περιστάσεις η Κύπρος πρέπει να φροντίση δια τους Κυπρίους, οι δε ξένοι εν τοιαύτη περιπτώσει θα είναι εν περιπλέον φορτίον το οποίον κατ’ ανάγκην θα φέρωμεν επί των ώμων μας και θα τον θρέψωμεν εκ των δικών μας δυνάμεων και μέσων.
Ευχόμεθα όπως μη ευρεθώμεν εις μίαν τοιαύτην ανάγκην και ελπίζομεν ότι εν τέλει η εξωτερική κρίσις θα παρέλθη ώστε τοιούτος κίνδυνος να μην παρουσιασθεί ποτέ. Αλλ’ ενόσω δυστυχώς η κρίσις υφίσταται ακόμη εις μίαν γωνίαν του πολιτικού στερεώματος, νομίζομεν ότι επιβάλλεται να λάβωμεν παν αρμόδιον μέτρον δια να προστατευθώμεν οπωσδήποτε. Και το μέτρον της απαγορεύσεως της εισβολής κάθε ξένου στοιχείου εις την Νήσον μας και του περιορισμού των πειναλέων στομάτων τα οποία αυξάνουν τον Κυπριακόν πληθυσμόν φρονούμεν ότι είναι το πρώτον και δικαιότερον εξ όλων.»
Να θυμίσουμε μόνο πως βρισκόμαστε στα πρόθυρα του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και πως τα επιχειρήματα περί δήθεν «αποκλεισμού» και «επισητισμού» δεν μπορούν να κρύψουν ρατσιστικές και δη αντισημιτικές αντιλήψεις που κυριαρχούσαν στην παγκόσμια πολιτική σκηνή τότε...
Β. Η παραδοσιακή κυπριακή φιλοξενία που έγινε βιομηχανία!
Σήμερα ακούγονται και διάφορες φωνές που κάποιες φορές και σε κάποιους τομείς φτάνουν και στα τα όρια της κραυγής απελπισίας.
Ένας από τους τομείς αυτούς είναι η ξενοδοχειακή και γενικότερα «τουριστική βιομηχανία» (έτσι συνηθίσαμε πια να λέμε ένα τομέα στον οποίο αποδεικνυόταν κάποτε μια βασική αρετή του λαού μας, η φιλοξενία που είχε μάλιστα και τη δική της θεότητα).
Κραυγές απελπισίας από τους κύπριους εργαζόμενους γιατί παρά την ανεργία που μαστίζει τον τόπο, στον τομέα αυτό απασχολούνται πιο πολλοί αλλοδαποί παρά ντόπιοι για τους γνωστούς και ευνόητους λόγους.
Μέσα όμως από την εφημερίδα της Λεμεσού «Νέα Πολιτεία» ημερομηνίας 28 Αυγούστου 1949- πριν 60 δηλαδή χρόνια- το ίδιο πρόβλημα φαίνεται να απασχολεί σοβαρά τους λεμεσιανούς εργαζόμενους, σύμφωνα με τα γραφόμενα του συνδικαλιστή (τότε) και για πολλά χρόνια μετά πολιτιστικού υπεύθυνου του Δήμου Λεμεσού Ευάγγελου Βανέλλη. Να υπενθυμίσουμε βέβαια ότι η «Νέα Πολιτεία» ήταν το εκφραστικό Όργανο του ΑΚΕΛ Λεμεσού και επομένως έχουμε την «αριστερή» άποψη του προβλήματος.
Λέει λοιπόν ο Ευάγγελος Βανέλλης κάτω από τον τίτλο:
«ΕΝΩ Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΜΑΣΤΙΖΕΙ ΤΟ ΤΟΠΟ ΜΑΣ-ΞΕΝΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΣΤΑ ΘΕΡΕΤΡΑ»
«Δεν είναι η πρώτη φορά που κτυπήσαμε την πόρτα της Κυβέρνησης και επιστήσαμε την προσοχή της πάνω σ’ αυτό το ζήτημα. Δεν είναι η πρώτη φορά που ζητήσαμε από την Κυβέρνηση να βάλει φραγμό στην διάθεση των ξενοδόχων να χρησιμοποιούν στις δουλειές τους υπαλλήλους τους οποίους προμηθεύονται από το εξωτερικό ενώ στον τόπο μας υπάρχουν υπάλληλοι τεχνικά καταρτισμένοι, ισάξιοι με τους ξένους και σε πολλές περιπτώσεις καλύτεροι.
Φέτος μάλιστα οι ξενοδόχοι έχουν σοφιστεί και ένα άλλο τρόπο για να εισάγουν υπαλλήλους από το εξωτερικό. Οι υπάλληλοι αυτοί φτάνουν στην Κύπρο σαν παραθεριστές και μόλις φτάσουν βγάζουν αμέσως το κοστούμι του τουρίστα και βάζουν την φόρμα του υπαλλήλου. Κι αυτό το ζήτημα το είδαν έγκαιρα οι Συντεχνίες μας και διαμαρτυρήθησαν στο Γραφείο του Διοικητού εργασίας. Έγιναν μερικές ενέργειες, σταμάτησαν μερικοί, αλλά αρκετοί εξακολουθούν ακόμη να δουλεύουν.
Αυτό το ζήτημα μας ενδιαφέρει σαν επαρχία Λεμεσού γιατί ένας βασικός αριθμός υπαλλήλων μας παραγκωνίζεται από τους ξένους υπαλλήλους, γι αυτό ζητούμε από το γραφείο του Διοικητού εργασίας να πάρει δραστικά μέτρα εναντίον των ξενοδόχων εκείνων που χρησιμοποιούν ξένους υπαλλήλους, σε εκείνους μάλιστα τους τομείς της εργασίας που εμείς διαθέτουμε ισάξια καταρτισμένο προσωπικό.»
Φωτογραφίες
1. Φόρτωση πλοίου
2. Εργάτες στους δρόμους της Λεμεσού
3. Πλάτρες
4. Ευάγγελος Βανέλλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου