Οι μαθήτριες του παρθεναγωγείου Λεμεσού το 1899 με τις καθηγήτριες τους στη μεσαία σειρά. Στο κέντρο η Πολυξένη Λοϊζιάς και στα δεξιά της η Χαρ. Αποστολίδου.
Το δεύτερο μέρος, όπως προαναγγείλαμε στο τελευταίο τεύχος, της θεματικής ενότητας «Γυναίκα» και τη θέση της στη λεμεσιανή κοινωνία άλλων εποχών.
Κοιτάζοντας κάποιος τους σημερινούς νέους και τις νέες με τα γυμνασμένα και καλοφτιαγμένα κορμιά θεωρεί ως δεδομένο ότι αυτό ίσχυε σε όλες τις εποχές μια και το ρητό «νους υγιής εν σώματι υγιή» είναι τόσο… αρχαίο.
Δεν πάνε όμως και πολλά χρόνια, μόλις εκατό δέκα και κάτι, που η γυμναστική, ιδιαίτερα για τα κορίτσια, ήταν πράγμα άγνωστο, στα όρια ίσως του «ανήθικου», αφού με την αποφυγή της προστάτευαν τις κόρες από τους… «βέβηλους οφθαλμούς».
Ώσπου μια ρηξικέλευθη και προοδευτική σπουδαία γυναίκα της Λεμεσού, η λογία εκπαιδευτικός και ποιήτρια Πολυξένη Λοϊζιάς, έκανε την «υπέρβαση» εισάγοντας το μάθημα της γυμναστικής, πρώτα και εδώ από όλη την Κύπρο, στο Παρθεναγωγείο της Λεμεσού που διηύθυνε. Δημιουργώντας ταυτόχρονα και το πρώτο γυμναστήριο θηλέων, «το Παλλάδιον». Μια άλλη όμως λεμεσιανή εκπαιδευτικός, η Χαρίκλεια Αποστολίδου που ήταν η ψυχή της εφαρμογής στη πράξη των οραμάτων της Λοϊζιάδος μένει σχεδόν αφανής στην ιστορία αυτής της πόλης.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από την αναφορά του θέματος μας στο σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Αλήθεια» ημερ. 8 Απριλίου 1899, είναι πως παράλληλα με την εκγύμναση του σώματος εφαρμοζόταν τότε στη πράξη και το άλλο σκέλος του αρχαίου ρητού που αναφέραμε, αφού των γυμναστικών επιδείξεων προηγείτο παράσταση διαλόγων, μονολόγων και ποιημάτων. Και αυτό ίσως κάνει την ειδοποιό διαφορά με το σήμερα όπου το πνεύμα σχεδόν αγνοείται μπροστά στη λατρεία της σωματικής ομορφιάς και των εφήμερων υλικών απολαύσεων.
Ιδού λοιπόν τι γράφει η εφημερίδα «Αλήθεια» κάτω από τον τίτλο, «Η ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΕΝ ΤΩ ΠΑΡΘΕΝΑΓΩΓΕΙΩ»
«Την παρελθούσαν Κυριακήν το Παρθεναγωγείον μας ετέλει τας ετησίας της Γυμναστικής εξετάσεις του. Ένεκα του περιωρισμένου χώρου αι εξετάσεις διεξήχθησαν επί παρουσία μόνον Διδασκάλων, των γονέων και των συνδρομητών του Γυμναστηρίου του Παρθεναγωγείου και της Επιτροπής των «Ολυμπίων».
Προ των γυμναστικών ασκήσεων, παρεστάθησαν υπό των μαθητριών διάφοροι διάλογοι, μονόλογοι και ποιήματα, καταλλήλως εξασκηθείσαι.
΄Ηρχισαν μετά ταύτα αι ρυθμικαί δια κορυνών και αλτήρων ασκήσεις υπό την διεύθυνσιν της διδασκαλίσσης της γυμναστικής κ. Χαρίκλειας Αποστολίδου.
Αι κινήσεις των μαθητριών με τας κομψάς ομοιομόρφους στολάς ήσαν ρυθμικόταται και τα προστάγματα εξετελούντο μετ’ ακριβείας, χάριτος και πλαστικότητος.
Το θέαμα των αβρών κορασίδων γυμναζομένων εκεί υπό τον καυστικόν ήλιον με τας κορύνας ανά χείρας ήτο τόσον ελπιδοφόρον, ώστε ν’ αναπλάττη τις όνειρα περί των μητέρων αυτών του μέλλοντος, ανατρεφουσών μάλλον ελληνοπρεπώς και ελευθερίως τα ίδια τέκνα των και άκων να κάμνη καθ’ εαυτόν την σύκγρισιν προς την εποχήν εκείνην, καθ’ ην αι κόραι ανετρέφοντο εν τω σκότει και τη σκιά και τη μαλθακότητι της πατρικής στέγης, μακράν από παντός βεβήλου οφθαλμού!
Και δια να καταπατηθώσιν όλαι αυταί αι προαιώνιοι προλήψεις φαντάζεσθε οποία θέλησις κατεβλήθη και οποία επιμονή και οποία δύναμις χαρακτήρος. Και έπρεπε να υπάρξη μία Λοιζιάς αυτή δηλ. η Θέλησις προσωποιημένη, δια να πέσουν αυταί αι προλήψεις και να κατορθωθούν όλα αυτά άνευ ουδεμιάς ενθαρρύνσεως εκ μέρους της κοινωνίας και εναντίον χρηματικών δυσχερειών.
Είν’ αλήθεια όμως ότι η κ. Λοϊζιάς έτυχε βοηθόν ανταξίαν της. Η κ. Αποστολίδου δεν εφείσθη κόπων δια την Γυμναστικήν και ημπορεί επίσης να είνε υπερήφανος δια το έργον της.»
Η σπουδαία αθλήτρια του ΓΣΟ με παγκόσμια εμβέλεια Δομνίτσα Λανίτου, είναι πρώτη γυναίκα της Κύπρου που στις αρχές της δεκαετίας του 1920 «τόλμησε» να βάλει σορτ αθλητικό και να εμφανιστεί δημόσια στους στίβους,
Αθλήτριες του ΓΣΟ το 1942, με τα σορτσάκια τους και με τον προπονητή τους Παύλο Αγγελινίδη.
Ήδη τότε είχε ξεπεραστεί το … «ηθικό» πρόβλημα των κοντών παντελονιών για τα κορίτσια .
Γυμναστικές επιδείξεις του Γυμνασίου Θηλέων στο ΓΣΟ τέλος της δεκαετίας του ’50 αρχές του ‘60.
Τα σορτσάκια γίνονται ακόμα πιο… «χοτ».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Φωνή της Λεμεσού" ημερ. 22.3.2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου