Πέμπτη 19 Μαΐου 2011

Οι εκλογές σε άλλες εποχές

Από την εφημερίδα "Φωνή της Λεμεσού"

Κουμπαριές σε πλειστηριασμό, δώρα και ποτά

Μπήκαμε πλέον στο τέλος προεκλογικής περιόδου για τις  βουλευτικές της προσεχούς Κυριακής 22 Μαΐου και οι αντιπαραθέσεις, οι αντεγκλήσεις, οι κονταρομαχίες ( εν μέρει και κοκορομαχίες) των κομμάτων δίνουν και παίρνουν. Ενώ από την άλλη οι υποψήφιοι με κάθε τρόπο και κάθε μέσο (ακόμα και με τσάντες Λουί Βιτόν σε συγκεντρώσεις γυναικών!) προσπαθούν να επιτύχουν την πολυπόθητη εκλογή τους αδιαφορώντας συνήθως αν θα φέρουν ψήφους στο κόμμα, αρκούμενοι να ψαρεύουν σταυρούς από τις «σίγουρες» ψήφους του κομματικού καλαθιού. 
Οι βουλευτικές και κυρίως όμως οι δημοτικές εκλογές σε άλλες εποχές στη Λεμεσό αποτελούσαν πάντα αφορμή για να ανάψουν τα αίματα, να εξαφτούν τα πνεύματα και να αποτελέσουν αφορμή  και «ευκαιρία» για φανατικούς καυγάδες ακόμα και διχασμούς.
Η δεκαετία του ’20 ήταν μέσα σε αυτό το κλίμα με αφορμή τα δημαρχιακά, όπως είδαμε ήδη και στην Ιστορία των Δημάρχων της Λεμεσού και το έργο τους, της οποίας τη συνέχεια διακόψαμε λόγω της «έκτακτης επικαιρότητας», δηλαδή τις βουλευτικές εκλογές.
Η δεκαετία  αυτή που ανήκε ουσιαστικά στον  Δήμαρχο  Αλέκο  Ζήνωνος, με αντίπαλο του τον Χριστόδουλο Χατζηπαύλου υπήρξε  μια δεκαετία ερίδων και διχασμών των λεμεσιανών. Που κατέληγαν σε αγωγές στα δικαστήρια των δύο μονομάχων και ακυρώσεις εκλογών. Μια μεγάλη ιστορία που δεν μας παίρνει τώρα ο χώρος να διηγηθούμε με λεπτομέρεια και θα επανέλθουμε σ αυτή όταν ξαναρχίσουμε την Ιστορία των Δημάρχων. Απλώς νύξεις θα κάνουμε.
Στις εκλογές  του 1930 χάνει τελικά την δημαρχία ο Αλέκος Ζήνωνος για να τον διαδεχθεί ο Χριστόδουλος Χατζηπαύλου και να παραμείνει κι αυτός για δεκατρία χρόνια (1930-1943) στη δημαρχία και με τη σειρά του να την παραδώσει στον Πλουτή Σέρβα και την αριστερά η οποία για πρώτη φορά ανέρχεται στα δημοτικά πράγματα της πόλης.
Η εφημερίδα της Λεμεσού «ΧΡΟΝΟΣ» της 21η  Φεβρουαρίου 1930 δια χειρός του εκδότη του Δημ. Δημητριάδη-Ντόριαν δίνει μια μικρή μόνο γεύση του όλου κλίματος.
Να αναφέρουμε παρεμπιπτόντως ότι ο Ντόριαν ήτο φανατικός οπαδός του Χατζηπαύλου και παρά την προσπάθεια του να φανεί, όπως λέει στη τελευταία παράγραφο, «δίκαιος και αμερόληπτος από δημοσιογραφικό καθήκον» δεν τα πολυκαταφέρνει…
Γράφει λοιπόν ο Ντόριαν κάτω από τον τίτλο «ΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΥΣΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΑΙ ΕΚΛΟΓΑΙ»:
«Η λήξις της θητείας του υφισταμένου Δημ. Συμβουλίου της πόλεως μας είναι ήδη εγγύς. Εντός ολίγου συμπληρούται μία τριετία , αφ’ ής το παρόν Δημοτικό, συμβούλιον ανέλαβε την διαχείρησιν των δημοτικών πραγμάτων και μία ολόκληρος εννεαετία αφ’ ής ημέρας ο νυν δήμαρχος προεδρεύει και κρατεί εις χείρας του την αρχήν και την διεύθυνσιν του Δήμου. Εάν κατά τας ημέρας αυτάς η πόλις εδεικνύετο ήρεμος και ατάραχος, εάν εκ μέρους των πολιτών δεν παρετηρείτο η παρατηρουμένη σήμερον ζωηρά δυσφορία και εξέγερσις κατά του νυν καθεστώτος, θα εσήμαινε τούτο βεβαίως, ότι η λήξασα δημαρχειακή περίοδος, υπήρξεν  άκρως ικανοποιητική εις τας αξιώσεις των και ανταποκρίθη πλήρως εις την εντολήν των.
Αλλ’ η πόλις δεν ηρεμεί σήμερον. Η ανησυχία της και η ογκούμενη βαθμηδόν εξέγερσις της, ήτις θα την οδηγήση εις τον προσεγγίζοντα εκλογικόν σάλον, δεν μαρτυρεί καθόλου ούτε την ικανοποίησιν της αλλ’ ούτε την αναγνώρισιν και επιβράβευσιν μιας εργασίας, ήτις εγένετο και κατ’ εντολήν της και εξ ονόματος της. Μαρτυρεί τουναντίον την ζωηράν επιθυμίαν της και την σιδηράν της θέλησιν να δώση εν τέρμα εις μίαν κατάστασιν, η οποία δεν πρέπει να εξακολουθήση, και να σημειώση ένα σταθμόν εις μίαν βασιλείαν η οποία πρέπει να πέση. Την βασιλείαν μιάς δημαρχείας με την σαθράν βάσιν, ήτις δεν είναι δυνατόν αλλ’ ούτε πρέπει να στηρίξη ΠΛΕΟΝ.
Εν τη τελέσει του δημοσιογραφικού μας καθήκοντος ας φανώμεν δίκαιοι, προς την πόλιν και προς τους διαχειριστάς των δημοτικών πραγμάτων της παρελθούσης χρήσεως. Αντικειμενικώς, αμερολήπτως και δικαίως ας εξετάσωμεν την επιτελεσθείσαν εργασίαν κατά το διαρρεύσαν διάστημα. Είναι τούτο μία υποχρέωσις την οποίαν έχομεν και ως πολίται και ως όργανα της δημοσίας γνώμης, ήτις πρέπει να καθοδηγή και να μορφωθή επί τη βάσει ενός όλως ανεξαρτήτου και δικαίου ελέγχου, τον οποίον θα αναλάβωμεν από του προσεχούς μας φύλλου.»
Όμως ας δούμε τις εκλογικές αυτές αναμετρήσεις εκείνης της εποχής και από μια άλλη σκοπιά. Την αριστερή δηλαδή, όπως μας την δίδει το τότε στέλεχος του νεοϊδρυθέντος Κουμμουνιστικού Κόμματος της Κύπρου, ο συγγραφέας και ποιητής Γιάννης Λέφκης στο βιβλίο του «Οι Ρίζες» και κάθε παρομοίωση με το σήμερα γίνεται με δική σας ευθύνη…. (διατηρούμε την ιδιόμορφη γραφή του):
«Πολί πριν οριστεί από την Κυβέρνηση η μέρα που θα γίνουνταν οι δημοτικές εκείνες εκλογές (σημ. του 1926), η αστική τάξη της Λεμεσού χωρισμένη σε διό φανατικά αντίπαλες μερίδες που η καθεμιά ήθελε να μπάσει δικούς της ανθρώπους στο Δημαρχείο και που η μια υποστήριζε τον παλιό δήμαρχο δικηγόρο Αλέκο Ζήνωνα κ' η άλλη το βιομήχανο Χριστόδουλο Χατζηπάβλου, είχε αμολήσει τους μπράβους της σ' ένα ξέφρενο κυνήγι ψήφων. Τέτιο, που όλα στην πόλη μπαίνανε «σε πλειστηριασμό» όπως έγραφε στη Λεφκοσιάτικη «Ελευθερία» ο ανταποκριτής της στη Λεμεσό. Να, τι έλεγε σχετικά στην ανταπόκριση του που δημοσιέφτηκε στις 16 του Φλεβάρη του 1926:
«Ένεκα οι επικείμενες δημοτικές εκλογές όλα στην πόλη μας μπαίνουνε σε πλειστηριασμό. Για παράδειγμα για να νοικιαστεί ένα σπίτι, ή ένα καφενείο θα μπεί σε πλειστηριασμό και πλειοδότες είνε πάντα οι άνθρωποι των διό αντιμαχόμενων μερίδων. Στον πλειστηριασμό μπαίνουνε κ οι κουμπάροι των γάμων και των βαφτισιών και γίνουνται δεχτοί όσοι προσφέρουνε περισότερα δώρα στο γαμπρό και στη νύφη. Γιατί όταν οι υποψήφιοι έχουνε πολλούς κουμπάρους αναγκαστικά θα έχουνε και πολλούς ψήφους. Μ'αφτο τον τρόπο κάνουνε την τύχη τους οι γαμπροί κ' εκείνοι που έχουνε παιδί για βάφτισμα. Ένας τελεφταία που είχε παιδί για βάφτισμα δέχτηκε την επίσκεψη 18 ανθρώπων κι από τα διό κόμματα που του προτείνανε να γίνουνε νονοί του παιδιού του.
Προτίτερα έπρεπε πολί να ιδρόσει και πολί να παρακαλέσει ενας φτωχός άνθρωπος για να βρει νονό για το παιδί του. Μα να που τόρα 18 άνθρωποι σπρόχνουνταν ποιος να γίνει νονός ενός ψηφοφόρου! Και δεν πήγαινε αφτός στα πόδια τους να τους παρακαλέσει. Πηγαίνανε εκείνοι να του το προτείνουνε. Να του ζητήσουνε τη χάρη! Και φυσικά και το ψήφο του μια που θα γίνουνταν κουμπάροι κι «ανάδοχοι» του παιδιού του.
Για όλα ήτανε πρόθυμοι. Φτάνει να σιγουρέβανε ψήφους για να μπούνε εκείνοι κι όχι οι άλλοι στο Δημαρχείο.
Κουμπαριές, δώρα, ποτά, γνωριμίες και φιλίες με ανθρώπους του λαού, καταδεχτικά χτυπήματα στους ώμους, καταδεχτικά χαμόγελα, ως να πετύχουνε το σκοπό τους. Κι όταν το ανθρωπάκι που στεκότανε μπροστά τους δεν άκουε από τέτια και γινότανε γι' αφτούς σκληρό καρίδι, βάζανε σ' ενέργια τον εκβιασμό, τη φοβέρα γι' απόλυση, την καταγγελία στον παραφέντη αν ήτανε δικός τους, τη μπηχτή.
Η πίεση κι' από τη μια κι΄ από την άλλη μεριά απάνω στους εργάτες ήτανε πολί μεγάλη.
Οι δουλεφτάδες κ οι υπάλληλοι, όπως το έχω αναφέρει σε προηγούμενες σελίδες, ζούσανε όλα εκείνα τα χρόνια κάτω από το βαρή ίσκιο και το βαρίτερο φόβο του εργοδότη Κι όλοι τους βρίσκουνταν κάτω από την πιο άμεση και σκληρή ανάγκη για να μπορούνε ν΄ αντιστέκουνται στους εκβιασμούς, στους πειρασμούς και στα δολόματα.»
Αυτά τότε…
Φωτογραφίες

  Δημητρός Δημητριάδης-Ντόρια, εκδότης τού «Χρόνου»


 Γιάννης Λέφκης

  Αλέκος Ζήνων


 Χριστόδουλος Χατζηπαύλου

Η κομματικοποίηση των λεμεσιανών νέων.


Από την εφημερίδα "Φωνή της Λεμεσού"

Όσο θα πλησιάζουμε προς τις προσεχείς εκλογές ο κομματικός φανατισμός γίνεται πιο έντονος.
Στη δίνη της εκλογικής διαμάχης θέμα αντιπαράθεσης και η Παιδεία με την περιβόητη «Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση» και περί κομματικοποίησης η μη των νέων, περί εισαγωγής του κομματισμού στα σχολεία και όλα τα σχετικά. Λέω για την κομματικοποίηση,  διότι για την πολιτικοποίηση  των νέων δε θάπρεπε να το συζητάμε καν και ουδέν μεμπτό.
Όμως τα σπέρματα αυτής της συζήτησης περί κομματικοποίησης και του φανατισμού των νέων ή μη, πάνε πίσω μέσα στο χρόνο και την ιστορία αυτής της πόλης.
Μια τέτοια γραπτή μαρτυρία βρήκαμε στο δημοσίευμα της εφημερίδας «Λαϊκόν Βήμα»  ημερ. 16 Οκτωβρίου 1946 του εκδότη-δημοσιογράφου και πολιτευτή Εύσκιου Πεύκη, (κατά κόσμο Ευέλθοντος Πιτσιλλίδη).
Πρόκειται μάλιστα για μια επιστολή που γράφτηκε από νέο της εποχής  για τους νέους της εποχής του και δημοσιεύεται πρωτοσέλιδα κάτω από τον τίτλο «Ανεξάρτητοι γνώμαι» και που από ότι φαίνεται και από το περιεχόμενο  της πολύ λίγες ανεξάρτητες γνώμες υπήρχαν την εποχή εκείνη, όπως δυστυχώς και σήμερα. Ας τη δούμε και κάθε σύγκριση και αναλογία με το σήμερα δική σας…:
«Σήμερα η Λεμεσός, η πόλη με ιστορικό παρελθόν, γέμισε από Συλλόγους. Σε κάθε δρόμο σχεδόν θα δής  και ταπέλλα. Ταπέλλα για τους Αποφοίτους, για τους Ερασιτέχνες Νέους, για τους Νέους του Εθνικού Κόμματος, τους Νέους των Χριστιανικών Ιδρυμάτων, των Μορφωτικών Συλλόγων, των Ινστιτούτων, των διάφορων Αθλητικών Σωματείων κ.λ.π. Όλα αυτά είναι  δημιουργήματα των τελευταίων χρόνων των πολιτικών διαταραχών του τόπου μας , των εκλογικών αγώνων, του πολέμου. Ήταν φυσικό τα νειάτα να βρεθούν στην πρώτην γραμμή όλης αυτής της κοινωνικοπολιτικής ζύμωσης. Ο οργασμός της νειότης ολοπρόθυμα θέλησε να προσφέρη όλο τον φανατισμό και την γνώμη του στο κεφάλαιο αυτό.
Βρέθηκαν οι επιτήδειοι από κάθε Κόμμα, που ζήτησαν  να χρησιμοποιήσουν  τον Νέο και την ορμή του για εξυπηρέτηση της πολιτικής τους επικράτησης. Άδραξαν την αγνή ψυχή της Νεολαίας μας, σαν κατάλληλο και εύπλαστο υλικό και την έρριψαν μέσα σε πολιτικές ζυμώσεις. Η μια παράταξη έμαθε τον Νέο να αγωνίζεται για τη Δημοκρατία και να πολεμά για μια νέα ζωή, για ένα κόσμο,  που του παρουσίαζε με όλα τα γαργαλιστικά χρώματα και η άλλη παράταξη τον έμαθε να υμνή την Βασιλεία, να μένη προσκολλημένος στα Πάτρια, να είναι ευχαριστημένος από την σημερινή πολιτειακή και κοινωνική σύνθεση και να ζητή την διατήρησή της. Έτσι οι Νέοι μας χωρίζονται σε δύο κόσμους, που φανατικά αλληλοπολεμούνται και αλληλοϋβρίζονται Και της πατρίδας τα ιδανικά και οι σκοποί γίνονται μέσα Κομματικής εκμετάλλευσης. Δεν θέλω να κατηγορήσω κανένα Κόμμα χωριστά, μα η Κομματική εκμετάλλευση, ανάμεσα στες τόσες κακές συνέπειες είχε και τα καλά της αποτελέσματα. ΄Εδοσε νέα πνοή και ώθηση στο κοιμισμένο πνεύμα του νέου. Οι Σύλλογοι έκαναν τους νέους μας μελετηρούς και κατάλληλους να εξετάζουν κάθε ζήτημα και να παίρνουν θέση στην πολιτεία, σαν κοινωνικά όντα και ικανούς για την διαχείρηση των ζητημάτων της, ξύπνησαν μέσα τους το αθλητικό πνεύμα. Τους αποτράβηξαν από τον αλκοολισμό και το χαρτοπαίγνιο, γιατί κατάλαβαν πως τα ελαττώματα αυτά που κυρίευσαν τον πατέρα τους δεν οφείλουνταν στον χαρακτήρα του αλλά στην έλλειψη διαπαιδαγώγησης, στην κοιμισμένην ζωή που ζούσε, στες κακές κοινωνικές συνθήκες μιάς κακής και αδιάφορης εποχής, που απέληγαν πάντα εις βάρος της φτωχολογιάς. Οι Σύλλογοι στα κεφάλαια αυτά έδρασαν ευεργετικά, εφάρμοσαν ωραίες αρχές που ποτές άλλοτε δεν βρήκαν την πραγματοποίηση τους στην σκοτεινή εποχή των δεισιδαιμονιών και ψευτοπεποιθήσεων των πατεράδων και πάππων μας. Εχτός όμως από την δράση αυτή, οι Σύλλογοι μας περιορίστηκαν εις γενικότητες για όλα τα άλλα. Είχαν προγράμματα που ζήτησαν να τα εφαρμόσουν χωρίς θετικά αποτελέσματα. ΄Εθεσαν αρχές που ποτέ δεν βρήκαν την πραγματοποίηση τους και σκοπούς που ενθουσίαζαν μονάχα την στιγμήν που επροτείνοντο. Στην πράξη τίποτε το σημαντικό δεν γίνεται.»
Αυτά με τους νέους τότε. Σήμερα ο κομματικός φανατισμός και οι εκδηλώσεις του μεταφράζονται σε χουλιγκανισμό στα γήπεδα, με απαράδεκτα αισχρά συνθήματα εναντίον αλλήλων,  με ξυλοδαρμούς και βανδαλισμούς όλων εναντίον όλων και όλων εναντίον της Αστυνομίας, μέχρι κάψιμο σημαιών σε λαμπρατζιές του Πάσχα!
 Τ.Κολώτας






Φωτογραφίες
Φώτο 1.  Νέοι της της δεκαετίας του ΄40 . (Από το βιβλίο του Κιμ. Χαραλαμπίδη «Αυτοί που έκτισαν το χτες»).
Φώτο2.  Νέοι της δεκαετίας του ΄40 σε εθνική διαδήλωση με ελληνικές σημαίες
Φώτο 3  Μαθητές της εποχής σε στιγμές ξεγνοιασιάς και… κομματικής αναπαυλας


Φώτο 4 Νέες του ’40 σε γιορτασμό της 25ης Μαρτίου στο ΓΣΟ

 

Σάββατο 7 Μαΐου 2011

Οι εκλογές σε άλλες εποχές.



Βρισκόμαστε πια για καλά μέσα στην προεκλογική περίοδο για τις βουλευτικές εκλογές της 22ας  Μαΐου 2011 και γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες της αγωνιώδους πολλές φορές, προσπάθειας των κομμάτων να πυροδοτήσουν κλίμα  εκλογικής έξαρσης για να φανατίσουν τους οπαδούς τους και να πετύχουν τον μεγαλύτερο δυνατόν μαγικό αριθμό «κομματικής συσπείρωσης».
Μάταια όμως, προς το παρόν τουλάχιστον. Οι καιροί φαίνεται άλλαξαν, προς το καλύτερο κατά τη γνώμη μας. Ο κόσμος δύσκολα φανατίζεται πια. Αντιμετωπίζει πλέον από νηφάλια έως αδιάφορα τις κομματικές αυτές προσπάθειες.  
Σε παλιότερες εποχές και η παραμικρότερη εκλογική αναμέτρηση, ακόμα και αυτή για εκκλησιαστικούς επιτρόπους μίας εκκλησίας, γινόταν αφορμή για φανατισμούς και πεισματικούς αγώνες επικράτησης της μιας παράταξης επί της άλλης όπως : «βενιζελικοί με βασιλικούς»,«διαλλακτικοί με αδιάλλακτους», «εθνικιστές με αγγλόφιλους», «αριστεροί με δεξιούς», «μακαριακοί με γριβικούς», «ανεξαρτησιακοί με ενωτικούς» και δεν συμμαζεύεται. Κάθε φορά βρισκόταν και μια αφορμή για να διχαστούν.
   Το περιβόητο «Αρχιεπισκοπικό Ζήτημα»  για παράδειγμα, που ξεκίνησε με την ανατολή του 20ου αιώνα και κράτησε διχασμένο το λαό της Λεμεσού και όλης της Κύπρου για δέκα χρόνια ο οποίος έφτασε στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου.
Αφορούσε στην εκλογή νέου αρχιεπισκόπου Κύπρου και πρωταγωνιστούσαν ο «δικός μας» Κιτίου Κύριλλος, ο επιλεγόμενος «Κυριλλάτσος» και ο Κυρηνείας  Κύριλλος, άλλως «Κυριλλούδιν». Αναπτύχθηκε ένας φοβερός φανατισμός που δεν στερείτο και αιματηρών ακόμα επεισοδίων, ξυλοδαρμών και προπηλακισμών. Οι «κοντονούρηδες» (Κιτιακοί) και οι «μακρονούρηδες» (Κυρηνειακοί) δεν περιοριζόντουσαν σε βρισιές και σατιρικά πειράγματα που κι αυτά ήταν βέβαια άφθονα. Ερχόντουσαν στα χέρια έσπαζαν κεφάλια και έδιναν μάχες… «εκ του συστάδην», ακόμα και μέσα στις εκκλησίες! Μέχρι και παπάδες παύονταν γιατί μνημόνευαν το δεσπότη της άλλης «παράταξης». Μέσα στον πόλεμο αυτό  και οι δύο εφημερίδες της Λεμεσού, η «Αλήθεια» που τάχθηκε με τον  Κυρηνείας και πολέμησε φανατικά τον Κιτίου και η «Σάλπιγξ» που υποστήριζε τις  μεσολαβητικές προσπάθειες του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Φώτιου ο οποίος όμως ευνοούσε την εκλογή του Κιτίου.
Για δέκα σχεδόν χρόνια οι εφημερίδες αυτές δημοσίευαν πύρινα άρθρα και ειδήσεις που έριχναν λάδι στη φωτιά και φανάτιζαν ακόμα περισσότερα του λεμεσιανούς που αφορμή άλλωστε γύρευαν για να καυγαδίζουν!
Το απόσπασμα που ακολουθεί είναι από το βιβλίο του λεμεσιανού  Γεώργιου Φραγκούδη «Ιστορία του αρχιεπισκοπικού ζητήματος 1900-1910»  στο οποίο μέσα από τις 525 σελίδες του περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια σημεία και τέρατα, αφού  τα έζησε από κοντά ενεργώντας ως σύνδεσμος των δύο Πατριαρχών
««Επί δέκα έτη ο Οικουμενικός Πατριάρχης, δηλαδή ο Γενάρχης μας, παρά πάσαν λογικήν, παρά παν δίκαιον, παρά πάντα άγραφον και γραπτόν κανόνα, σύρων την Εκκλησίαν και το Γένος από εξευτελισμού εις εξευτελισμόν, από παραλογισμού εις παραλογισμόν, από συμφοράς εις συμφοράν, εχάλασε τον κόσμον, όπως ο Μητροπολίτης Κιτίου μη ανέλθη τον Αρχιεπισκοπικόν  θρόνον Κύπρου, διότι έτσι εκατέβη εις την Α.Θ.Π.
Και ερωτώμεν:
Επιτρέπεται εις Εκκλησίαν και Έθνος, τα οποία αξιούν να ζήσουν, να έχουν τοιούτους Πατριάρχας;
Επί δέκα έτη ο Μητροπολίτης Κυρηνείας τεθείς επί κεφαλής μιας παρανόμου μειοψηφίας, ήτις κατώρθωσε να σχηματίση κόμμα, όπως εύκολα σχηματίζονται δια προσωπικούς λόγους τα ελληνικά κόμματα, εκράτησεν ανάστατον όλην την Κύπρον, γενόμενος αίτιος κολοσσιαίων ζημιών, ηθικών, εθνικών, υλικών και όταν εις το τέλος ηναγκάσθη να υποχωρήση, δεν υπεχώρησεν, όπως σταλεί εις μοναστήριον τουλάχιστον αντί άλλης τιμωρίας, αλλ’ εν τω μέσω των γενικών εκφράσεων θαυμασμού, ότι επί τέλους ευηρηστήθη να υποχωρήση και λαμβάνων ως έπαθλον ένα τίτλον και τους ασπασμούς και τα συγχαρητήρια ενός λαού, τον οποίον επρόδωκεν!
 Και ερωτώμεν: Είναι Έθνος αυτό, το οποίον επί δέκα έτη βασανίζεται από ένα άνθρωπον κατά τοιούτον τρόπον;
Η προκειμένη ιστορία είναι το κάτοπτρον όλων των εθνικών μας αθλιοτήτων. Κάτω από τας φωνάς περί «Πατρίδος», «Θρησκείας», «Εκκλησίας», «Αυτοκεφάλου», δεν υπήρχον  ή τα προσωπικά πείσματα και πάθη.
Δεν θέλω να είπω, ότι μόνον οι αντιΚιτιακοί ήσαν οι κακοί άνθρωποι εις την Κύπρον. Διότι, ο Θεός να μην δώση, αύριον εις νέαν επανάληψιν παρομοίου ζητήματος ειμπορούμεν να ίδωμεν τα πρόσωπα να αλλάζουν στρατόπεδον και τον Κυρηνείας ηγούμενον της αντιθέτου μερίδος και τανάπαλιν! Διότι δυστυχώς θέλομεν να παίξωμεν το μεγάλο έθνος, ενώ διαρκώς παίζομεν οικτράν κωμωδίαν.
Ο Ελληνικός λαός άγεται και φέρεται εκάστοτε από ολίγους ασυνείδητους δημοκόπους, εν ονόματι της πατρίδος και της θρησκείας τελούντας μόνον προσωπικούς και συμφεροντολογικούς αγώνας, διεκδικούνται πείσματα και πάθη και διαπράττονται τα μεγαλείτερα εγκλήματα».
Ένα άλλο παράδειγμα «ασήμαντης» για τα σημερινά δεδομένα μα τόσο σημαντικής από ό,τι φαίνεται και από το δημοσίευμα της εφημερίδας «ΧΡΟΝΟΣ» της Λεμεσού  με ημερομηνία 9 Ιουλίου 1939 με τίτλο «ΕΝΟΡΙΑΚΑΙ ΕΚΛΟΓΑΙ» είναι και το ακόλουθο:
«Μετά πολλού πείσματος θα διεξαχθούν σήμερον αι ενοριακαί εκλογαί δια την ανάδειξιν τριών επιτρόπων του Ι. Ναού Αγ. Τριάδος. Τα ονόματα των εξ υποψηφίων εδημοσιεύσαμεν ήδη. Υπολογίζεται ότι άνω των 1000 ψηφοφόρων θα προσέλθωσι εις τας κάλπας όπως ψηφίσωσι.»
Και πράγματι όπως μας πληροφορεί η ίδια εφημερίδα στην έκδοση της με ημερομηνία 13 Ιουλίου 1939: « Μετά πρωτοφανούς πείσματος διεξήχθησαν την π. Κυριακή αι εκλογαί προς ανάδειξιν τριών επιτρόπων του Ι. Ναού Αγ. Τριάδος»,  για να καταλήξει μάλιστα το δημοσίευμα ως εξής: «Καθ α πληροφορούμεθα οι αποτυχόντες παλαιοί επίτροποι υπέβαλαν ένστασιν ως προς το κύρος των εκλογών»!
Οι ενστάσεις και οι δικαστικές διαμάχες για τα αποτελέσματα και των πιο ασήμαντων εκλογικών αναμετρήσεων, αγωγές για λιβέλους και δυσφημίσεις κατά τη διάρκεια προεκλογικών αγώνων  ήταν σχεδόν τρέχουσα πρακτική και θα τις δούμε και με άλλες  παρόμοιες αφορμές  στο μέλλον.



















Λεζάντες
Φωτο 1 Ο Κυριλλάτσος
Φωτο 2 Το Κυριλλούδι
Φωτο 3  Γεώργιου Φραγκούδη «Ιστορία του αρχιεπισκοπικού ζητήματος 1900-1910»
Φωτο 4 Ο ι. ναός της Αγίας Τριάδας που άρχισε να ξανακτίζεται  από την αρχή σε σχέδια Βόνδα το 1922 και τέλειωσε το 1938.

ΟΙ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΛΕΜΕΣΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ

                             Ζήνων Αλέκος 1920-1926 και 1927-1930
Έβδομος  στη σειρά Δήμαρχος Λεμεσού (όγδοη δημαρχία από την Αγγλοκρατία) είναι ο δικηγόρος Αλέκος Ζήνων.
Ο Ζήνων γίνεται Δήμαρχος με την είσοδο της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα μιας ταραγμένης πολιτικά και οικονομικά, για την Κύπρο και τον ελληνισμό γενικότερα δεκαετίας, που θα σηματοδοτήσει και τις επόμενες δημαρχίες και θα τις πολιτικοποιήσει πλέον έντονα.
Οι εκλογές του 1920 γίνονται στο κλίμα του εθνικού διχασμού βενιζελικών και βασιλικών και ο Ζήνων κερδίζει τον πολιτευτή Ν. Κλ. Λανίτη που κατεβαίνει στις εκλογές με τη σημαία των βενιζελικών. Επανεκλέγεται και για την επόμενη θητεία 1923-26. Να υπενθυμίσουμε ότι η θητεία τότε ήταν τριετής μέχρι το  1930 που καθιερώθηκε η πενταετής.
Στις  δύο πρώτες του θητείες 1920-26 ο Ζήνων φροντίζει για τη διαπλάτυνση  και επισκευή των στενών τότε δρόμων της πόλης καθώς και για τον καλλωπισμό και την καθαριότητα της. Αγοράζει αυτοκίνητο καταβρεχτήρα των δρόμων και ατμοκίνητης  αντλίας για το δημόσιο κήπο, ενώ στις σοβαρές προσπάθειες του βάσει καταρτισθέντος σχεδίου για βελτίωση της υδατοπρομήθειας με μεταφορά νερού από τον Μέσα Ποταμό και τη Γερμασόγεια  προσκρούει στην άρνηση της αποικιοκρατικής κυβέρνησης  για δανειοδότηση του.
Βελτιώνει σημαντικά τις δημοτικές προσόδους και αγοράζει διάφορα παραλιακά κτίρια για επέκταση της προκυμαίας. Κατασκευάζει γέφυρα και νέο φράγμα  πάνω στη παλιά κοίτη του ποταμού Γαρύλλη ενώ κατορθώνει να αποσβήσει και διάφορα ογκώδη δάνεια του Δήμου.
Δυο σημαντικά έργα τελειώνουν και λειτουργούν κατά τα χρόνια αυτά, έστω και μη δημοτικά: τελειώνει και λειτουργεί το πρώτο κυβερνητικό νοσοκομείο της πόλης ( νυν επαρχιακή διοίκηση), αφού μέχρι τότε τα νοσοκομεία λειτουργούσαν ως δημοτικά και ο έργο του εναερίου σιδηροδρόμου, του μεγαλύτερου μέχρι τότε εναερίου σιδηροδρόμου παγκοσμίως, για μεταφορά του μεταλλεύματος του αμιάντου από το Τρόοδος στη Λεμεσό και από εκεί σε όλο τον κόσμο.
Οι εκλογές του Μαρτίου του 1926 γίνονται και πάλιν μέσα σε έντονο κλίμα πολιτικών αντιπαραθέσεων και φανατισμού. Πρωτοεμφανίζεται στην πολιτική κονίστρα ο Χριστόδουλος Χατζηπαύλου που καταφέρνει να κερδίσει τον Αλέκο Ζήνωνος. Για πρώτη φορά παρουσιάζονται και οι υποψήφιοι του Κουμμουνιστικού Κόμματος Κύπρου, (που λίγους μήνες μετά, τον Αύγουστο του 1926, είχε και επίσημα δημιουργηθεί ), με υποψήφιους τους ράπτες  Παναγιώτη  Μυρμιδώvη , Χρίστο  Σαββίδη  και τον σιδηρουργό  Σπύρo Μηνά. Η εθνικόφρονα μάλιστα εφημερίδα «Ελευθερία» της Λευκωσίας γράφει για τις υποψηφιότητες αυτές: «Η ωραία αυτή χειρονομία των εργατών πολύ μας συγκινεί, διότι ούτω ελπίζεται να αντιπροσωπευθή και η μεγάλη μάζα των εργατών τόσον εις το δημοτικόν  συμβούλιον  όσον  και εις την εφορείαν  των σχολείων».
Το κλίμα των δημοτικών αυτών εκλογών μας το δίνει και πάλιν η εφημερίδα Ελευθερία με άλλο δημοσίευμα της που λέει ανάμεσα σε άλλα σε ανταπόκριση της από τη Λεμεσό:
"Όσω πλησιάζουν αι ημέραι των δημοτικών εκλογών τόσω oξύvoνται τα πράγματα, η πόλις μας δε παρουσιάζει αληθινόν ηφαίστειον. Άνθρωποι βιoπαλαισταί, oικoγενειάρχαι, εγκαταλείψαντες τας εργασίας των oμιλoύν δι' όλης της ημέρας περί εκλoγών περιστoιχίζoντες τα γραφεία των υποψηφίων αμφοτέρων των μερίδων με την πρόθεσιν πάντoτε να επωφεληθούν της ευκαιρίας. Κάθε δε ξένoς επισκεπτόμενoς τας ημέρας αυτάς την πόλιν μας, δεν βλέπει την ώραν του να την εγκαταλείψη όσoν τo δυνατόν ενωρίτερoν από τo oικτρόν και αλγεινόν θέαμα που παρουσιάζει αύτη, η οποία εσεμνύνετo ότι κατείχε τα πρωτεία της προόδου και του πολιτισμού".
Για όλα αυτά όμως, τη μεσολαβήσασα δημαρχία Χατζηπαύλου 1926-27, καθώς και  τη δεύτερη δημαρχία, 1927-30 του Αλέκου Ζήνωνος θα μιλήσουμε στο επόμενο.  

































































Φωτογραφίες
 ΑΛΕΚΟΣ ΖΗΝΩΝ
  1. Το Εργατικό Κέντρο Λεμεσού το 1926, που εκπροσωπείται για πρώτη φορά στις εκλογές του 1926
  2.  Η προκυμαία Λεμεσού επί δημαρχίας Αλ. Ζήνωνος
  3. Το πρώτο κυβερνητικό νοσοκομείο Λεμεσού εγκαινιάζεται τον Φεβρουάριο 1923 στην παρουσία του Κυβερνήτη της Κύπρου.
4    και 4 Β.  Ο εναέριος λειτουργεί το 1923 σε σχέδια και κατασκευή ιταλών μηχανικών